เลือดออกตามไรฟัน ปัญหาที่ไม่ควรมองข้าม

        เคยไหม? เวลาที่เราแปรงฟันแล้วจู่ ๆ ก็มีเลือดติดแปรงสีฟันออกมาซะอย่างนั้น ถ้าคุณเคยมีอาการแบบนี้แสดงว่าคุณอาจได้รับสัญญาณเตือนบางอย่างว่า แม้ฟันคุณจะขาวสะอาดแค่ไหน แต่เหงือกและฟันคุณอาจกำลังมีปัญหาก็เป็นได้ ที่สำคัญอาการเลือดออกรูปแบบนี้อาจเป็นการฟ้องถึงสุขภาพร่างกายบางอย่างที่คาดไม่ถึงอีกด้วย  แต่เลือดออกตามไรฟันจะเป็นแค่เรื่องเล็ก ๆ กวนใจหรือปัญหาใหญ่สำหรับคุณ ลองมาเช็คไปพร้อม ๆ กันเถอะ

เลือดออกตามไรฟัน (Bleeding Gum) คือ

        อาการที่มีเลือดออกบริเวณเหงือกและฟัน โดยในช่องปากคนเรามีจุลินทรีย์อยู่หลายชนิด ทั้งชนิดที่ดีและไม่ดี ซึ่งชนิดที่ไม่ดีจะเป็นสาเหตุของฟันผุ เหงือกอักเสบ โดยมีจุลินทรีย์ชนิดหนึ่งเรียกว่า คราบพลัค  (Plaque) เมื่อสะสมที่ฟันมาก ๆ จะทำให้เป็นโรคเหงือก เกิดเลือดออกตามไรฟัน อีกสาเหตุใหญ่ของอาการก็คือ โรคลักปิดลักเปิด ( Scurvy ) ที่เป็นผลมาจากการขาดวิตามินซีที่ช่วยดูดซึมธาตุเหล็ก ดูแลการทำงานของเซลล์ การสร้างฮอร์โมนและเนื้อเยื่อ

ปัจจัยที่ทำให้มีอาการเลือดออกตามไรฟัน คือ

• แปรงฟันแรงเกินไป และใช้แปรงสีฟันที่ขนแข็งเกินไปจนระคายเคืองเหงือกและฟัน

• ดูแลสุขภาพช่องปากไม่เหมาะสม เช่น ใช้ไหมขัดฟันไม่ถูกวิธีหรือขัดแรงเกินไป

• คนที่ใส่ฟันปลอมไม่พอดี ทำให้เกิดการเสียดสีระหว่างฟันปลอมกับเหงือกจนอักเสบ

• คนที่จัดฟันแล้วใส่เครื่องมือที่แน่นเกินไปส่งผลให้เหงือกอักเสบ                                                           

• มีคราบพลัคสะสมตามแนวเหงือกมาก ๆ  ทำให้เหงือกอักเสบ บวม และมีเลือดออกตามไรฟัน

• ฟันติดเชื้อที่เกิดจากการอักเสบเรื้อรัง

• ร่างกายมีภาวะการขาดวิตามินซี ทำให้เกิดโรคลักปิดลักเปิด

• เป็นผู้ป่วยโรคเบาหวานประเภท 1 ที่ต้องการวิตามินซีสูง                                                                        

• ขาดวิตามินเค ส่งผลต่อการแข็งตัวของเลือด ทำให้เหงือกที่มีเส้นเลือดไปหล่อเลี้ยงเยอะเปราะบาง

• คนท้องที่มีการเปลี่ยนแปลงระดับฮอร์โมนทำให้เหงือกไวต่อการระคายเคืองเป็นพิเศษ                             

• ใช้ยากลุ่มยาต้านการแข็งตัวของเลือด เช่น วาร์ฟาริน แอสไพริน เฮพาริน

• มีความเสี่ยงจะเป็นมะเร็งเม็ดเลือดขาว หรือลูคีเมีย (Leukemia)                                                                                                                                                                                                                                                                                  
• 
•                                                                                                                                                           
• มีภาวะเลือดออกผิดปกติ ขาดเกล็ดเลือดหรือขาดโปรตีนที่ทำให้เลือดแข็งตัวจนเสี่ยงเป็นโรคฮีโมฟีเลีย (Hemophilia)                                                                                                                                   

        ขั้นตอนการรักษาอาการเลือดออกตามไรฟันมีดังนี้

1. บรรเทาอาการเบื้องต้นด้วยการใช้ผ้าก๊อซหรือผ้าสะอาดผืนเล็ก จุ่มน้ำเย็นบิดหมาด ๆ ประคบบริเวณที่มีเลือดออก ถ้ามีปัญหาเสียวฟันโดนน้ำเย็นไม่ได้ให้ใช้น้ำอุ่นแทน แต่อย่ากดแรงเกินไปเพราะจะทำให้ปวดมากขึ้น                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                               
2. ทาเจลบรรเทาอาการปวดสำหรับใช้ในช่องปากบริเวณร่องเหงือก                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                     
3. หลีกเลี่ยงการรับประทานยาแก้ปวดกลุ่มแอสไพรินขณะมีอาการ เพราะจะทำให้เลือดแข็งตัวช้า                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                  
4. รับประทานอาหารที่มีวิตามินซีและวิตามินเคเพิ่ม หรือกินวิตามินเสริมจะช่วยให้หายใน 1 สัปดาห์ เมื่ออาการดีขึ้นให้กินผักและผลไม้สม่ำเสมอเพื่อให้ร่างกายได้วิตามินซีและวิตามินเคอย่างพอเพียง 

       5. ใช้น้ำยาบ้วนปากที่ยับยั้งแบคทีเรียในช่องปากได้ แต่ห้ามมีส่วนผสมของแอลกอฮอล์ เพราะจะทำให้อักเสบมากขึ้น                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                         

วิธีป้องกันเลือดออกตามไรฟัน

• แปรงฟันอย่างถูกวิธีและสม่ำเสมอด้วยแปรงที่ไม่แข็งไปหรือนุ่มไป

• เลือกใช้ยาสีฟันที่มีฟลูออไรด์

• ใช้ไหมขัดฟันหลังรับประทานอาหารอย่างถูกวิธีเพื่อป้องกันไม่ให้มีคราบพลัค

• รับประทานผักผลไม้ที่มีวิตามินซีสูง เช่น ส้ม ฝรั่ง มะนาว มะละกอ มะขามป้อม  บร็อคโคลี มะเขือเทศ มันฝรั่ง พริกหยวกสตรอเบอร์รี่ ฯลฯ                                                                                                                                                

• รับประทานอาหารที่มีวิตามินเค เช่น ผักคะน้า ผักขม  ผักกาดหอม ถั่วเหลือง  น้ำมันคาโนล่า น้ำมันมะกอก

• ลดอาหารคาร์โบไฮเดรตหรือน้ำตาล เพื่อลดสาเหตุการเกิดคราบพลัคบนผิวฟัน

• งดสูบบุหรี่และดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ โดยเฉพาะช่วงมีเลือดออกตามไรฟัน เพราะจะทำให้อาการแย่ลง         

• นัดทันตแพทย์ตรวจสุขภาพช่องปากและขูดหินปูนเป็นประจำ เพื่อลดความเสี่ยงเหงือกอักเสบที่ทำให้เกิดอาการเลือดออก

            เลือดออกตามไรฟันแม้เป็นปัญหาเล็ก ๆ แต่ถ้าเราใส่ใจสุขภาพด้วยการรักษาความสะอาดช่องปากอย่างถูกวิธีและสม่ำเสมอ รับประทานอาหารครบ 5 หมู่ เพื่อไม่ให้ร่างกายขาดวิตามินซีและวิตามินเค เราก็จะแฮปปี้ มีฟันขาว เหงือกสวย ยิ้มได้อย่างมั่นใจอย่างไรล่ะ